I. Po pierwsze, bez względu na światopogląd, poglądy polityczne i przynależność partyjną
każdy z nas będzie miał kiedyś problemy ze zdrowiem. Choroba, ból, cierpienie i śmierć
są integralnym elementem kondycji człowieczej. Mądry minister zdrowia winien dążyć
do stworzenia takich warunków, w których wszyscy mają nie tylko równe szanse
optymalnego rozwiązania swoich problemów zdrowotnych, lecz także równe szanse, by
nie umierać, wszystko jedno jak.
II. Po drugie, chociaż życie i zdrowie są wartościami, nie są to jedyne wartości, które
polityk powinien chronić. Nie są to też wartości najwyższe. Konflikt zdrowia i życia
z innymi wartościami jest nieuchronny, a mądry polityk powinien zdawać sobie sprawę
z konieczności zawierania kompromisów. Każdy kompromis wymaga pewnego
wyrzeczenia i każdy kompromis ma swoje granice.
III. Po trzecie, życie i zdrowie kosztują. Nasze potrzeby zdrowotne rosną szybciej aniżeli
możliwości ich zapokojenia. Każdy obywatel powinien zatem dokładnie wiedzieć, co
mu się słusznie należy od państwa z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego,
a także – w jakiej mierze on sam ponosi odpowiedzialność za swoje zdrowie.
IV. Po czwarte, pamiętaj, że czym innym są cele funkcjonowania systemu ochrony zdrowia,
a czym innym są środki realizacji tych celów. Im więcej czasu poświęcisz na określenie
i uzyskanie aprobaty społecznej dla celów systemu, tym łatwiej będzie ci uzyskać
aprobatę dla planowanych środków.
V. Po piąte, pamiętaj, że błąd w polityce zdrowotnej państwa ma daleko większe
konsekwencje niż błąd popełniony w indywidualnym przypadku. Polityka zdrowotna
państwa ma bowiem charakter długookresowy i bierze pod uwagę dobro więcej niż
tylko jednego pokolenia.
VI. Po szóste, twoim głównym zadaniem jest realizacja wspólnie wynegocjowanych
i jednoznacznie zdefiniowanych celów systemu ochrony zdrowia. Każda decyzja, którą
podejmujesz powinna być racjonalna, wolna od emocji oraz doraźnych nacisków
i interesów politycznych.
VII. Po siódme, podejmując taką czy inną decyzję działasz zwykle w warunkach
niepewności. Zadbaj zatem o to, aby w podejmowaniu decyzji kierować się metodą
naukową i korzystać wyłącznie z pomocy wiarygodnych, kompetentnych
i niezależnych ekspertów. Obywatel ma prawo wiedzieć, kto jest odpowiedzialny za
dany projekt, analizę, propozycję zmiany czy konkretną decyzję. Pamietaj, że masz
moralny obowiązek racjonalnego uzasadnienia podejmowanych przez siebie decyzji.
VIII. Po ósme, zaplanuj czas na myślenie oraz pieniądze na badania studyjne, w tym analizy
wykonalności, planowanie i analizę możliwych scenariuszy wydarzeń. Decyzje podjęte
ad hoc pod wpływem emocji i nacisków politycznych z reguły mają negatywne
konsekwencje.
IX. Po dziewiąte, pamiętaj, że działasz pod presją różnych, niekiedy bardzo potężnych
i wpływowych grup interesów. Powierzono ci rolę szafarza dobra publicznego. Jeśli
zatem podejmujesz taką lub inną decyzję o rozdziale, z natury rzeczy ograniczonych,
publicznych środków finansowych, pomyśl zawsze o kosztach alternatywnych tej
decyzji.
X. Po dziesiąte, każdy polityk ma moralny obowiązek kompetencji. W tym jednak
przypadku rzetelne wypełnianie tego obowiązku jest wyjątkowo ważne – dotyczy
bowiem życia, zdrowia i pomyślności każdego z nas.
Zbigniew Szawarski
Marek Kokot
Krzysztof Łanda
Jacek Siwiec
Anonimowy (na razie) polityk